สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA ร่วมกับ กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย บูรณาการร่วมกับหน่วยงานส่วนราชการจังหวัดสุรินทร์ ภาคีเครือข่ายกสิกรรมธรรมชาติ จัดกิจกรรมสนับสนุนการมีส่วนร่วมของหน่วยงานภาครัฐ เอกชน ชุมชนและประชาชน“เสริมสร้างความเข้าใจความตระหนักในบทบาทของภูมิสารสนเทศเพื่อบูรณาการขับเคลื่อนการพัฒนาคุณภาพชีวิตภาคการเกษตร เพิ่มโอกาส สร้างรายได้ และแนวทางเลือกที่เหมาะสม ตามแนวทางศาสตร์พระราชา : โคก หนอง นา โมเดล”ณ อำเภอรัตนบุรี จังหวัดสุรินทร์ ระหว่างวันที่ 29 – 30 มีนาคม พ.ศ.2561 โดยมีเป้าประสงค์สำคัญเพื่อ ติดตาม และร่วมแลกเปลี่ยนประเด็นสำคัญกับทุกภาคส่วนระดับพื้นที่ ในมิติเศรษฐกิจ สังคม และทรัพยากร จากข้อมูล จปฐ. ปี2560 ประชาชน 2,583 ครัวเรือนมีรายได้ต่ำกว่าเกณฑ์เป้าหมาย 38,000 บาท/ครัวเรือน/ปี มีความสัมพันธ์กับบริบทเชิงพื้นที่ด้วยปัจจัยอะไรบ้าง การออกแบบกลไก เครื่องมือ/เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ องค์ความรู้ด้านการบริหารจัดการที่ดิน ทรัพยากรดิน ทรัพยากรป่าไม้ ทรัพยากรน้ำ การจัดการภัยพิบัติ และยกระดับพัฒนาคุณภาพชีวิตเศรษฐกิจฐานของชุมชน ตามวิถีชีวิต วัฒนธรรม ภูมิปัญญา ที่สอดคล้องกับภูมินิเวศน์ ภูมิวัฒนธรรม ภูมิสังคม ของประชาชนในพื้นตำบลดอนแรด อำเภอรัตนบุรี จังหวัดสุรินทร์
จากการลงสำรวจศึกษาบริบทเชิงพื้นที่ ป่าบุ่ง ป่าทาม ต.ดอนแรด อ.รัตนบุรี เขื่อนราศีไศล จ.ศรีสะเกษ และ ศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชนเครือข่ายทามมูล พร้อมร่วมแลกเปลี่ยนประเด็นปัญหากับทุกภาคส่วน “เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ” ยังเป็นประเด็นที่ทุกภาคส่วนยังมีข้อสงสัยจะมีประโยชน์อย่างไร ต่อการออกแบบ วางแผน พัฒนาเชิงพื้นที่ระดับชุมชน และระดับจังหวัด ดร.ศิริลักษณ์ พฤกษ์ปิติกุล รักษาการผู้อำนวยการสำนักประยุกต์และบริการภูมิสารสนเทศ GISTDA ร่วมอภิปรายให้ความกระจ่างและความชัดเจนไว้ว่า “ภูมิ+สังคม” GISTDA มีองค์ความรู้และการถ่ายภาพภูมิศาสตร์ ภูมิประเทศ มีข้อมูลเชิงประจักษ์ ต่อการแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบแบบองค์รวมเชิงพื้นที่ (ใครทำอะไร ? อยู่ที่ไหน ? เมื่อไหร่ ? อย่างไร?) สำหรับการบูรณาการ เชื่อมโยง และออกแบบเพื่อตอบปัญหาของสังคมนั้น จำเป็นต้องมีการศึกษาบริบทพื้นที่ วิถีชีวิต วัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถิ่น นิสัยใจคอของคนในพื้นที่ การมองเห็นภาพกว้าง มองเห็นพื้นที่ ก่อนลงมือทำลงมือปฏิบัตินั้น จะเป็นอีกตัวช่วยสำคัญต่อการแก้ไขปัญหาต่างๆ ในพื้นที่ได้ชัดเจนมากขึ้น การลงมือปฏิบัติด้วยใจที่เต็มเปี่ยม ความมุ่งมั่นพัฒนา เป็นสิ่งที่ดี แต่ถ้าประกอบกับการมีข้อมูล เครื่องมือ และกลไกการจัดการร่วม มั่นใจว่าการแก้ไขปัญหาจะทำได้ตรงจุด รวดเร็ว โดยเฉพาะในการสร้างความเข้มแข็งของชุมชน ที่จะทำให้พี่น้องเกษตรกร ต.ดอนแรด อ.รัตนบุรี จ.สุรินทร์ มีแนวทางเลือกที่เหมาะสมต่อการพัฒนาการเกษตรตามแนวทางศาสตร์พระราชา : โคก หนอง นา โมเดล
นายบุญล้อม เต้าแก้ว ผู้เชี่ยวชาญด้านกสิกรรมธรรมชาติ ศูนย์กสิกรรมธรรมชาติมาบเอื้อง มีประสบการณ์ในปรับเปลี่ยนการเพาะปลูกและน้อมนำศาสตร์พระราชา เป็นหลักคิดสำคัญต่อการดำเนินงานในระยะเวลากว่า 8 ปี ก่อตั้งศูนย์การเรียนรู้ “สวนล้อมศรีรินทร์ จ.สระบุรี” กล่าวว่า ประเด็นปัญหาของพี่น้องเกษตรกรส่วนใหญ่แล้วนั้น จะมีความกังวล และยังคงไม่แน่ใจ ต่อการปรับเปลี่ยนวิถีการทำเกษตรแบบผสมผสาน และที่สำคัญยังไม่เข้าใจในหลักคิด หลักการตามแนวทางศาสตร์พระราชาของในหลวงรัชกาลที่ 9 ซึ่งพระองค์ท่านทรงปฏิบัติให้เห็นเป็นแบบอย่างที่ดี สามารถนำไปสู่การปฏิบัติได้จริง แต่สิ่งที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน คือการเปลี่ยนแปลงของทรัพยากรในพื้นที่ คนยากจน ภาระหนี้สิน ปัญหาภัยพิบัติ น้ำท่วม น้ำแล้ง ดินเสื่อมสภาพ จะทำอย่างไร จะอยู่กันอย่างไร จะทำแบบเดิมๆ หรือจะปรับเปลี่ยนเพื่อสิ่งที่ดีกว่า แต่ต้องทำตั้งแต่วันนี้ ทำเท่าที่กำลังจะทำได้ก่อน อย่ารอคอยให้คนอื่นมาช่วยอย่างเดียวเกษตรกรไทยจะไม่ยากจนเลย แต่การคิด การพูด ยังไม่พอต้อง ลงมือทำ มีการเชื่อมโยงเครือข่ายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน สำรวจตัวเองว่าพร้อมแค่ไหน เพราะตอนนี้หน่วยงานภาคีเครือข่ายต่าง ๆ พร้อมแล้ว ที่จะช่วยหนุนเสริมการพัฒนาทั้งด้านการเกษตร ด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อม ด้านการพัฒนายกระดับคุณภาพชีวิตเศรษฐกิจฐานราก
ด้าน น.ส.ทิพพรรณ ไชยูปถัมภ์ ผู้อำนวยการกลุ่มงานพัฒนาระบบเครือข่าย สำนักเทคโนโลยีสารสนเทศ กรมการพัฒนาชุมชน ได้กล่าวเสริมให้กำลังใจพี่น้องเกษตรกร และหน่วยงานส่วนท้องที่-ท้องถิ่น ต.ดอนแรด อ.รัตนบุรี จ.สุรินทร์ กรมการพัฒนาชุมชน เป็นหน่วยงานที่ใกล้ชิดประชาชนมาอย่างต่อเนื่อง พร้อมขับเคลื่อน สัมมาชีพชุมชนสร้างความเข้มแข็งภายใต้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อก้าวไปสู่ “เศรษฐกิจครัวเรือนมีความมั่นคง ประชาชนใช้ชีวิตอยู่ในชุมชน อย่างมีความสุข” หากแต่การแก้ไขปัญหาระดับชุมชนซึ่งมีหลากหลายมิติ จึงจำเป็นต้องมีการบูรณาการความร่วมมือหลายภาคส่วน สำหรับการจัดเก็บข้อมูล กชช.2ค และ จปฐ. ถือเป็นข้อมูล เครื่องมือที่สำคัญต่อการประเมินความก้าวหน้าและมาตรฐานการพัฒนาของชุมชน และพร้อมที่จะเสริมสร้างขีดความสามารถของประชาชน ชุมชน ผู้นําชุมชน องค์การชุมชน และเครือข่ายชุมชน การมาลงพื้นที่พบปะพี่น้องประชาชนชาวดอนแรดในครั้งนี้ ถือได้ว่าเป็นการเปิดพื้นที่ เปิดประสบการณ์ ได้เห็นถึงสภาพพื้นที่ สภาพปัญหา และการแก้ไขปัญหาของพี่น้องประชาชน โดยเฉพาะการปรับเปลี่ยนวิถีการเกษตรของคุณพ่อสุนันท์ นามวิชัย ที่สามารถพึ่งพาตนเองได้ และเป็นแบบอย่างการดำเนินชีวิตตามแนวคิดศาสตร์พระราชา : โคก หนอง นา โมเดล ซึ่งถือได้ว่าเป็นบุคคลที่ชื่นชมยกย่อง
ความร่วมมือภายในพื้นที่ซึ่งเป็นพลังสำคัญยิ่งที่จะสานต่อพลังความร่วมมือกับภายนอก วันนี้หน่วยงานภาคีต่างๆ ทั้ง GISTDA , กรมการพัฒนาชุมชน และศูนย์กสิกรรมธรรมชาติมาบเอื้อง พร้อมบูรณาเชื่อมโยง ข้อมูล องค์ความรู้ สร้างเครือข่าย เทคโนโลยีและนวัตกรรมภูมิสารสนเทศ เพื่อร่วมวิเคราะห์ วางแผน ติดตามและประเมินผลการพัฒนาชุมชน โดยการมีส่วนร่วมทุกภาคส่วน สำหรับบริหารจัดการ (One plan) แผนงาน โครงการ กิจกรรม ในการสร้างความเข้มแข็งของชุมชน สู่ความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืน ต่อไป
Cr. ขวัญเดียว : จิสด้า รายงาน
